Algemeen bekostiging Wlz
De Wet langdurige zorg (Wlz) biedt een uitgebreid stelsel waarbij zorgaanbieders worden bekostigd op basis van prestaties, huisvesting en inventaris. Tarieven in de Wlz zijn bedoeld voor de compensatie van lonen en materiële kosten van zorgverleners, huisvestingslasten en de benodigde inventaris. Deze bekostiging is vastgelegd in prestaties en productcodes, waarbij additionele componenten – zoals de normatieve huisvestingscomponent (NHC) en normatieve inventariscomponent (NIC) – worden gehanteerd.
- Prestatiebekostiging: Zorg met verblijf wordt afgeboekt via zorgzwaartepakketten (ZZP’s), modulaire zorg, meerzorg, en specialistische interventies. Voor elk type zorg geldt een prestatiecode, waar een bijbehorend tarief aan is gekoppeld.
- Normatieve componenten: Naast loon en materiële kosten worden bovengenoemde NHC en NIC gebruikt voor de dekking van huisvestings- en inventariskosten in de zorginstelling.
- Beleidsregels & tariefbeschikkingen: De NZa stelt jaarlijks beleidsregels en prestatie/tariefbeschikkingen vast, onder andere via regelingen zoals BR/REG-24115b en BR/REG-24117 (zie onder “Beleidsregels”).
Productcodes en prestaties
Elke Wlz-prestatie is gekoppeld aan een unieke product- of prestatiecode. Voorbeelden zijn:
- ZZP-code: Lange verblijfszorg, per zorgzwaartepakket (ZZP).
- Meerzorg/Modulaire zorg: Additionele zorg voor cliënten met intensievere of specifieke behoeften.
- Specifieke interventies: Zoals crisiszorg, tandheelkundige hulp binnen Wlz, specialistische ggz‑behandelingen.
Elke code heeft een tarieflijst waarin een uurtarief of dagtarief is opgenomen. Aanbieders declareren volgens deze codes en de verklikte tijden of aantallen.
Voorbeeld van enkele (maximale) tarieven 2025
| Bijlage 4 bij BR/REG-25131 Beleidsregel prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten en volledig pakket thuis 2025 | |||||||
| Onderbouwing beleidsregelwaarde per prestatie | ( a ) | ( b ) | ( c ) | ( d ) | ( e ) | (a+b+c+d+e) | |
| kapitaallasten dagbesteding kind ghz / | |||||||
| Code | Prestatie | Loon | Materieel | NHC | NIC | dagbehandeling vg emg | BRW totaal |
| Z051 | ZZP 5vv excl.bh incl.db | 240,4611 | 62,46832 | 33,75323 | 4,240903 | 0 | 340,92 |
| Z061 | ZZP 6vv excl.bh incl.db | 216,784 | 58,96334 | 33,65792 | 4,240903 | 0 | 313,65 |
| Z071 | ZZP 7vv excl.bh incl.db | 294,7613 | 69,62906 | 34,754 | 4,240903 | 0 | 403,39 |
| Z081 | ZZP 8vv excl.bh incl.db | 400,5338 | 83,63624 | 35,80241 | 5,357674 | 0 | 525,33 |
| Z095 | ZZP 9bvv excl.bh incl.db | 199,3632 | 59,20717 | 32,75247 | 5,626265 | 0 | 296,95 |
| Z101 | ZZP 10vv excl.bh incl.db | 471,8471 | 101,1452 | 35,80241 | 4,240903 | 0 | 613,04 |
Let op: in onderhandeling met het zorgkantoor worden zorginstellingspecifieke tarieven overeengekomen, die veelal lager liggen dan de maximale tarieven.
Onderverdeling tarieven
De integrale Wlz-tarieven bestaan uit meerdere componenten:
a) Loon en materiële kosten
Bevattende directe zorgkosten, personeel, verbruiksgoederen, overhead, administratie en dergelijke. Deze kosten worden verrekend via de prestatietarieven. Jaarlijks worden deze tarieven aangepast indexatie en op basis van kostprijspeil.
b) Normatieve huisvestingscomponent (NHC)
Deze component dekt raadzaam rente, afschrijving en instandhouding van vastgoed, over een levensduur van circa 30 jaar, inclusief renovatie en onvoorziene onderhoudskosten (zoals een lekkende kraan of kapotte installatie). De NHC wordt geïndexeerd met een vast tarief van 2,5 % per jaar.
c) Normatieve inventariscomponent (NIC)
Dit onderdeel dekt de afschrijving en vervanging van vaste en mobiele inventaris zoals meubilair, medische apparatuur, ICT-middelen en keukenapparatuur. De voorwaarden en indexatie zijn gelijkluidend aan de NHC, zoals vastgelegd in de beleidsregel BR/REG-24117 .
De NHC en NIC worden structureel jaarlijks geïndexeerd (2,5%) om waardebehoud te waarborgen .
Beleidsregels rondom tarieven
De NZa hanteert meerdere beleidsregels en regelingen voor de Wlz-bekostiging, waaronder:
- BR/REG-24115b – Bekostigingscyclus Wlz 2025
- BR/REG-24117 – Normatieve huisvestingscomponent (NHC) en normatieve inventariscomponent (NIC) gespecialiseerde ggz, forensische zorg en langdurige zorg
- BR/REG-24123c – Prestatiebeschrijvingen & tarieven voor zorgzwaartepakketten en volledig pakket thuis (VPT)
- Verdiepende regelingen zoals voor meerzorg, modulaire zorg, zzp-advies, tandartszorg binnen Wlz, etc.
Daarnaast zijn er nadere regelingen voor administratieve en declaratievoorschriften (NR/REG) en macrobeheersinstrumenten voor specifieke doelgroepen.
Deze beleidsregels bepalen onder meer:
- Indexatiemethodiek van tariefcomponenten (zoals NHC/NIC)
- Toepasbaarheid van beleidsregels per doelgroep (bijv. forensische ggz)
- Correcte facturatie en controle
- Tariefberekeningen en sources voor budgetramingen.
Zorg- en vastgoedresultaat
Zorgresultaat
Gekwantificeerd via prestaties (aantal zorguren, specialistische handelingen, pakketzwaarte). Tarieven zijn afgestemd op het beoogde zorgresultaat: toerekening van personeel, middelen en randvoorwaarden. Monitoring en verantwoording zijn gekoppeld aan declaratie- en registratiesystemen.
Vastgoedresultaat
De NHC en NIC vormen een infrastructuur- en inventaris-gerichte uitkomst. Verwacht resultaat: adequaat, veilig en functioneel huisvesting en inventaris voor kwaliteit van zorg. Succes wordt beoordeeld via audits, onderhoudslogs, kwaliteitscontroles en naleving van NZa-regels. De NHC/NIC dekken structureel duurzaam onderhoud en inventarisvernieuwing.
Indexatie en jaarcyclus
- Indexatie NHC/NIC: 2,5 % per jaar
- Indexatie loon & materieel: Gebaseerd op Cao‑ontwikkeling, inflatie, zorgsector | NZa-besluiten
- Jaarlijkse beleidscyclus: NZa publiceert jaarlijks updates in beleidsregels + bijbehorende tarieven
- Bekostigingstraject: Voorjaar – concept bekendmaking, inspraak; zomer – vaststelling; vierde kwartaal – implementatie.
Praktische werking
Bij het ontvangen van een Wlz‑cliënt wordt meestal gewerkt met ZZP’s. De instelling:
- Bepaalt zorgzwaarte (ZZP), modulaire + meerzorg
- Kwantificeert prestaties op productcodes (zorgzwaarte en aantal dagen)
- Voegt NHC/NIC‑bedragen toe volgens overeengekomen tariefruimte
- Factureert alle componenten
- Splitst in de financiële administratie zorg- en vastgoedresultaat.
Kwaliteit wordt gewaarborgd door NZa-controles en kwaliteitsinspecties en door NZa-audits van gebruik NHC/NIC‑middelen.
Tarieven in de Wlz opgebouwd uit drie kolommen (waarbij Loon en materieel eventueel nog te splitsen valt):
| Component | Omschrijving | Indexatie |
| Loon en materieel | Directe zorgkosten, consumables, overhead | Afhankelijk van cao, inflatie |
| Normatieve huisvesting (NHC) | Rente, afschrijving, vervanging gebouw | Jaarlijks 2,5 % |
| Normatieve inventaris (NIC) | Afschrijving en vervanging inventaris | Jaarlijks 2,5 % |
De beleidsregels vormen het kader voor vaststelling van tarieven, correctie, indexatie en uitvoering.
