Geamortiseerde kostprijs
Een waarderingsmethode die veel vragen bij financiële afdelingen oplevert is de geamortiseerde kostprijs. In dit artikel leggen we uit wat geamortiseerde kostprijs is, hoe je tot de waardering komt en welke journaalposten er bij geamortiseerde kostprijs horen.
Wat is geamortiseerde kostprijs?
Geamortiseerde kostprijs is een waarderingsmethode die ervoor zorgt dat financieringskosten niet bij aanvang van de looptijd in de winst- en verliesrekening worden verantwoord, maar over de looptijd van de lening worden uitgesmeerd (geamortiseerd).
Hoe wordt de geamortiseerde kostprijs berekend?
De geamortiseerde kostprijs wordt berekend door allereerst de effectieve rentevoet over de looptijd van de lening te berekenen. Bij financieringskosten wijkt de effectieve rentevoet namelijk af van de reguliere rente die gecommuniceerd wordt. Belangrijk hierbij is het effect van de financieringskosten.
Is de effectieve rentevoet bekend, dan wordt de rentelast in de winst- en verliesrekening over een jaar: beginstand lening * effectieve rentevoet. De rentelast wijkt dus af van de daadwerkelijk betaalde rente. Het verschil dient als agio of disagio geactiveerd te worden in de boekwaarde van de lening op de balans. Deze activering zorgt er over de looptijd voor, dat per einde looptijd de boekwaarde gelijk is aan het af te lossen bedrag.
Journaalposten geamortiseerde kostprijs bij een schuld
Rentekosten (W&V) (boekwaarde lening begin boekjaar * effectieve rentevoet)
@ Bank (B) (nominale waarde lening * couponrente)
@ Schuld (B) (verschil boeking rentekosten en bank)
Journaalposten geamortiseerde kostprijs bij een vordering
Bank (B) (nominale waarde lening * couponrente)
Vordering (B) (verschil boeking rentebate en bank)
@ Rentebate (W&V) (boekwaarde lening begin boekjaar * effectieve rentevoet)
Voorbeeld schuld:
- Lening € 1.000.000 (nominale waarde)
- Transactiekosten € 20.000
- Looptijd in jaren 2
- Reguliere rente 5,00%
Eerst de effectieve rente berekenen:
- Ontvangst begin jaar 1: 980.000
- Rentebetaling eind jaar 1: 50.000
- Aflossing en rentebetaling eind jaar 2: 1.050.000,00
Resulteert in een effectieve rente van afgerond 6,1%.
Vervolgens de journaalposten maken:
Ontvangst begin jaar 1: 980.000
Liquide middelen: 980.000
@ Schuld 980.000
Rentebetaling eind jaar 1: 50.000 (+ agio)
Rentekosten (W&V) (980.000 * 6,1%) 59.702
@ Bank (B) (nominale waarde lening * couponrente) 50.000
@ Schuld (B) (verschil boeking rentekosten en bank) 9.702
Aflossing en rentebetaling eind jaar 2: 1.050.000 (+ agio)
Rentekosten (W&V) (989.702 * 6,1%) 60.378
@ Bank (B) (nominale waarde lening * couponrente) 50.000
@ Schuld (B) (verschil boeking rentekosten en bank) 10.298
Journaalpost van de aflossing:
Schuld 1.000.000
Aan Bank 1.000.000
Effect geamortiseerde kostprijs:
- De transactiekosten van 20.000 euro worden niet in jaar 1 als kosten genomen, maar gaan over een periode van twee jaar (gelijk aan de looptijd) in de winst- en verliesrekening (hogere rentelast dan de werkelijk betaalde rentelast).
- De lening is na 2 jaar gelijk aan het af te lossen bedrag van 1.000.000 (980.000 + 9.702 + 10.298 = 1.000.000).