Onderhanden werk of onderhanden project?
Onderhanden werk en onderhanden projecten gaan beiden gepaard met eigen externe verslaggevingsregels. Het verschil tussen onderhanden werk en onderhanden project is niet in iedere situatie even duidelijk. Soms is een deel van een project zelfs onderhanden werk en het andere deel onderhanden project. Om deze reden wordt in dit artikel het verschil tussen onderhanden werk en onderhanden projecten behandeld.
Onderhanden werk
Onderhanden werk is een actief dat voor eigen rekening en risico wordt gemaakt.
Qua presentatie en toelichting behoort onderhanden werk tot de voorraden (2:369 BW), waar het onderhanden werk afzonderlijk van bijvoorbeeld grond- en hulpstoffen, gereed product en handelsgoederen en vooruitbetalingen op voorraden wordt opgenomen.
Een voorbeeld van een onderhanden werk is bijvoorbeeld een bouwonderneming die voor eigen rekening en risico huizen bouwt met het doel deze na afronding te verkopen.
Onderhanden werk wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde.
- In de vervaardigingsprijs zitten bijvoorbeeld componenten als directe arbeidskosten, directe machinekosten en directe kosten met betrekking tot grondstoffen.
- Een lagere netto-opbrengstwaarde doet zich voor wanneer de verwachte opbrengstwaarde na aftrek van nog te maken kosten voor voltooiing en verkoop lager is dan de vervaardigingsprijs.
Winstneming vindt plaats bij verkoop van het onderhanden werk.
Onderhanden project
Een onderhanden project is een actief dat voor rekening van een opdrachtgever wordt gemaakt. Het onderhanden project is per jaareinde veelal nog onderhanden. Dit levert een probleem op voor de presentatie en toelichting. Immers, projectkosten en projectopbrengsten (er wordt veelal gebruikgemaakt van termijnfacturering) dienen voor de presentatie en toelichting van een onderhanden project in het juiste boekjaar te vallen. Dit vergt een inschatting van zowel de looptijd van het onderhanden project als de mate van realisatie.
Qua presentatie en toelichting behoort een onderhanden project afzonderlijk onder de vlottende activa gepresenteerd te worden (dus niet als onderdeel van de voorraden).
Een voorbeeld van een onderhanden project is bijvoorbeeld een bouwonderneming die voor rekening en risico van een particulier een huis bouwt.
Aanneemcontracten en regiecontracten
Onderhanden projecten worden onderverdeeld in aanneemcontracten en regiecontracten
- Bij aanneemcontracten wordt een vaste prijs overeengekomen. Eventueel meer- of minderwerk wordt separaat overeengekomen.
- Bij regiecontracten wordt afgerekend op basis van bijvoorbeeld werkelijk bestede directe arbeidsuren, materialen en machine-uren, vermenigvuldigd met een opslag.
Een onderhanden project wordt gewaardeerd op basis van de gerealiseerde kosten plus winstneming op basis van de looptijd van het onderhanden project alsmede de mate van realisatie minus de gedeclareerde termijnen minus te voorziene verliezen.
Winstneming vindt plaats op basis van de looptijd van het onderhanden project alsmede de mate van realisatie.
Van onderhanden werk naar onderhanden project
Lastig wordt het wanneer een onderhanden werk een onderhanden project wordt.
Onderhanden werk: een bouwonderneming die voor eigen rekening en risico huizen bouwt met het doel deze na afronding te verkopen.
Onderhanden project: een bouwonderneming die voor rekening en risico van een particulier een huis bouwt.
Van onderhanden werk naar onderhanden project: een bouwonderneming die eerst voor eigen rekening en risico een huis bouwt met het doel deze na afronding te verkopen volgt de externe verslaggevingsregels voor een onderhanden werk. Wanneer deze voordat het werk afgerond is het huis al weet te verkopen, verandert het onderhanden werk naar een onderhanden project en dient de bouwonderneming voor dit huis de externe verslaggevingsregels voor het onderhanden project te volgen.