Verkort-, gebroken- of een verlengd boekjaar
De meeste ondernemingen hebben een regulier boekjaar dat van 1 januari tot en met 31 december loopt. Niet alle ondernemingen starten echter op 1 januari. Om voor het eerste boekjaar een verkort of een gebroken boekjaar te voorkomen, kan een onderneming het eerste boekjaar kiezen voor een verlengd boekjaar. Vanaf het tweede boekjaar geldt dan een regulier boekjaar.
Verkort boekjaar
Uit artikel 2:10a van het BW blijkt dat het boekjaar van een rechtspersoon het kalenderjaar is, indien de statuten geen ander boekjaar hebben aangewezen.
Voorbeeld: Start een onderneming op 1 oktober en is in de statuten niets geregeld over het boekjaar, dan loopt bij een verkort boekjaar het eerste boekjaar van 1 oktober tot en met 31 december. Het tweede boekjaar loopt dan van 1 januari tot en met 31 december.
Gebroken boekjaar
Een gebroken boekjaar is een boekjaar dat niet van 1 januari tot en met 31 december loopt. Met een gebroken boekjaar kan een onderneming aansluiting bij een bepaald seizoen. Denk aan een voetbalclub waar het seizoen van september tot en met augustus loopt. Een andere reden is bijvoorbeeld aansluiten bij het boekjaar van andere vennootschappen in de groep ten behoeve van een eenvoudigere consolidatie.
Voorbeeld: een gebroken boekjaar is een boekjaar dat bijvoorbeeld van 1 september tot en met 31 augustus van het jaar daarop loopt.
Verlengd boekjaar
Om voor het eerste boekjaar een verkort of een gebroken boekjaar te voorkomen, kan een onderneming ook opteren voor een verlengd boekjaar.
Voorbeeld: Een entiteit met een verlengd boekjaar dat op 1 oktober 2021 start, loopt vervolgens tot en met 31 december 2022 (15 maanden). Het tweede boekjaar betreft dan 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023.
Het kiezen voor een verlengd boekjaar bespaart kosten. Over het eerste jaar hoeft bijvoorbeeld geen jaarrekening opgesteld te worden. Voorts is er in de aanloopperiode vaak weinig activiteit, wat een jaarrekening sowieso overbodig maakt. Het voordeel is direct ook een nadeel, want er kan geen recente jaarrekening overhandigd worden (waar bijvoorbeeld een financier om kan vragen).
Voorwaarden verlengd boekjaar
Een verlengd boekjaar voor een besloten vennootschap kan enkel in het eerste jaar aangevraagd worden, wanneer de oprichtingsdatum niet 1 januari is. Een verlengd boekjaar wordt in de oprichtingsstatuten opgenomen. Is het verlengde boekjaar niet in de oprichtingsstatuten opgenomen, dan heeft de onderneming enkel tot het eind van het verkorte eerste boekjaar om middels een statutenwijziging alsnog een verlengd boekjaar te realiseren. Wanneer het verkorte boekjaar verlopen is, er geen verlengd boekjaar in de oprichtingsstatuten is opgenomen en geen statutenwijziging ter implementatie van een verlengd boekjaar plaats heeft gevonden, bestaat er geen mogelijkheid meer om een verlengd boekjaar te realiseren.